اسید فسفریک (H3PO4) یک ماده شیمیایی پر مصرف است. دارای طعمی تند و بی رنگ می باشد و به دو صورت صنعتی و خوراکی وجود دارد. در این مقاله می خواهیم به معرفی اسید فسفریک و سپس به باید و نباید های نگهداری از آن بپردازیم.
کاربردهای اسید فسفریک
فسفر یک ماده مغذی ضروری برای گیاهان است و باعث رشد بیشتر گیاهان می شود. از اسید فسفریک در حدود ۹۰ درصد برای تولید کودها استفاده می کنند. تولید کودهای مورد استفاده برای اصلاح کمبود فسفر در خاک بستگی به قابلیت ذخیره اسید فسفریک دارد. همچنین از فسفریک اسید در تولید نوشابه ها ، مکمل غذایی در خوراک دام، و مرغ، داروسازی و… استفاده می کنند.
اگرچه استفاده از آن به عنوان سازنده مواد شوینده در بسیاری از کشورها به طور فزاینده ای کاهش یافته است، اما در بعضی از کشورها هنوز از آن استفاده می کنند. استفاده از فسفریک اسید در تولید مواد شوینده به این دلیل است که باعث نرم شدن آب می شود. این کار به جلوگیری از تشکیل لکه بر روی لباس ها در هنگام شسشو کمک می کند. سایر کاربردهای اسید فسفریک عبارتند از:
- صابون و مواد شوینده
- تصفیه آب
- خمیر دندان
- حذف زنگ
- دندانپزشکی
- سفید کننده دندان
اسید فسفریک چگونه تولید می شود؟
اسید فسفریک از طریق دو فرآیند تولید می شود:
الف) فرآیند “مرطوب” یا “تر”
ب) فرآیند “حرارتی” یا “خشک”
اسید فسفریک؛ بایدها و نباید ها نگهداری و انبارش
فسفریک اسید در شرایط معمولی زیاد خطرناک نیست. اما این ماده شیمیایی باعث آسیب به پوست، چشم ها، دهان و دستگاه تنفسی می شود همچنین می تواند باعث سوزش در صورت استنشاق بخارات شود.
به علت خطرات احتمالی ناشی از این مواد شیمیایی، مهم است که هنگام استفاده از آن مراقب باشید. سعی کنید موارد ایمنی زیر را در هنگام تماس با اسید فسفریک رعایت کنید.
- در تماس با اسید فسفریک از وسایل و لباس محافظتی استفاده کنید. این وسایل محافظتی مانند ماسک، چکمه و دستکش هستند.
- در هنگام جابه جایی اسید فسفریک از گرد و غبار و بخار جلوگیری کنید.
- مکان نگهداری اسید فسفریک باید خنک، خشک و دارای تهویه مناسب باشد.
- اسید فسفریک را در کنار مواد شیمیایی مثل مواد قلیایی نگهداری نکنید.
در صورت مواجه شدن تصادفی با اسید فسفریک، این دستورالعمل های کمک اولیه را دنبال کنید:
- تنفس هوا و مراقبت پزشکی.
- تماس اسید فسفریک با چشم می تواند باعث سوختگی های شدید با قرمزی، تورم، درد و کاهش بینایی شود. همچنین می تواند باعث آسیب دائمی از جمله نابینایی شود.
- بلافاصله چشم ها را با مقدار زیادی آب به مدت حداقل ۱۵ دقیقه بشویید و به پزشک مراجعه کنید.
- تماس اسید فسفریک با پوست می تواند باعث درد، قرمزی، سوختگی و تاول زدن شود. همچنین می تواند به آلرژی دائمی منجر شود. قرار گرفتن در معرض شدید فسفریک اسید می تواند منجر به مرگ شود.
- در صورت تماس با پوست بدن، سریعا آن را با صابون و آب شستشو دهید. و سپس از نرم کننده استفاده کنید. در صورتی که التهاب بهبود نیافت حتما به پزشک مراجعه کنید.
